Vài nét về Osechi Ryori
Osechi ryori là một bữa ăn theo kiểu truyền thống của Nhật Bản dành riêng cho ngày đầu năm mới. Một set đồ ăn sẽ bao gồm rất nhiều những món khác nhau (thường là đồ nguội) đựng trong chiếc hộp sơn mài nhiều tầng được gọi là “jubako”. Mỗi món ăn trong hộp đều vô cùng hấp dẫn và có mang những ý nghĩa riêng để tượng trưng cho những lời chúc tốt lành cho năm mới.
Nguồn gốc của Osechi Ryori
Nguồn gốc của Osechi ryori có từ thời kỳ Nara ở Nhật Bản (710 – 794). Vào thời kỳ đó, người ta thường tổ chức các yến tiệc đặc biệt trong kinh thành để chào đón thời khắc giao mùa trong năm được gọi là “sechie”.
Những yến tiệc này được tổ chức năm lần mỗi năm (bao gồm cả ngày đầu năm mới) vào thời gian diễn ra các “gosekku” (năm mùa lễ hội), và những buổi tiệc như vậy đã trở nên rất xa hoa và thịnh soạn vào thời kỳ Heian (794 – 1185)
Ngày đó, những yến tiệc như vậy chỉ dành cho giới quý tộc mà thôi. Cho tới tận thời kỳ Edo (1603 – 1868), năm lễ hội này mới được chính thức công nhận là ngày nghỉ lễ cho tất cả mọi người và thế là truyền thống tổ chức tiệc cũng bắt đầu lan toả tới toàn bộ dân chúng.
Mặc dù ban đầu osechi không phải chỉ dành cho duy nhất một dịp trong năm, nhưng sau này dần dần osechi được gắn với ngày nghỉ lễ mừng năm mới và truyền thống này của người Nhật được kế thừa tới tận ngày nay.
Vào những ngày này, osechi ryori được coi như một buổi tiệc nhỏ dành cho các gia đình để giúp họ tạm quên đi những bộn bề của cuộc sống, có thời gian trò chuyện quay quần bên nhau trong ngày đầu năm mới. Nếu dự định đón ngày đầu năm mới ở Nhật Bản, bạn sẽ có thể gây ấn tượng với người bản địa nếu hiểu biết về osechi ryori và đón chào năm mới bằng những món ăn kiểu washoku!
Vậy Osechi Ryori có những món ăn gì?
Mặc dù những món ăn bên trong hộp jubako sẽ có kích cỡ và chất lượng khác nhau nhưng bạn có thể yên tâm rằng chắc chắn sẽ có những món ăn sau đây!
Datemaki
Datemaki là món trứng ngọt cuộn trộn với tương cá. Trông món ăn này khá giống với những cuộn giấy cổ xưa và vì thế món ăn này được xem như lời cầu chúc đem lại trí tuệ và tri thức cho cả gia đình.
Kuromame
Kuromame là món đậu tương đen có vị ngọt với ý nghĩa đem lại sức khỏe cho gia đình trong năm mới. Độ mềm của món ăn này giúp nó trở thành một trong những món ăn được ưa chuộng nhất!
Kazunoko
Kazunoko là những miếng cá trứng cá trích vàng ruộm ngâm trong dashi (nước hầm). Trong tiếng Nhật, tên gọi của món ăn có nghĩa là “đông con trẻ”, và vì thế món ăn này tượng trưng cho lời cầu chúc gia đình đông con cháu và thịnh vượng.
Kamaboko
Kamaboko là món chả cá ngon tuyệt hảo được người dân Nhật Bản ăn suốt cả năm. Vì chúng có màu đỏ và trắng (giống màu sắc của năm mới của Nhật Bản) nên thường được coi là một món cần thiết cho set osechi. Màu đỏ và màu trắng đã được sử dụng để trang trí tại các sự kiện đặc biệt ở Nhật Bản từ thời cổ đại, nếu như màu trắng được cho là sự khởi đầu mới thì màu đỏ lại tượng trưng cho sự chúc mừng.
Kamaboko thông thường được cắt theo cách đơn giản, tuy nhiên đối với món ăn dành cho năm mới thì chúng được cắt thành các hình dáng phức tạp như các con vật trong cung hoàng đạo Trung Quốc hoặc thành một hình bện như trong ảnh.
Tazukuri
Tazukuri là món con cá cơm được ngâm trong nước tương. Trong tiếng Nhật, tên của chúng được dịch theo nghĩa đen là “làm ruộng” bắt nguồn từ việc trước đây chúng thường được sử dụng làm phân bón và do đó món ăn này biểu tượng cho sự thịnh vượng và giàu có.
Kombu cuộn cá hồi
Những cuộn cá hồi thơm ngon được bọc bên trong tảo bẹ và buộc lại bằng sợi củ cải tượng trưng cho tuổi trẻ, vì vậy món ăn này thường được lũ trẻ lựa chọn đầu tiên trong set osechi khi đói!
Cá
Có hai loại cá là cá tai (cá tráp biến) và cá buri (hổ phách Nhật Bản) thường được sử dụng trong set osechi. Cá tai được sử dụng vì tên của nó gần giống với từ “medetai” trong tiếng Nhật nghĩa là “vui vẻ”. Chúng thường được cắt thành dải hoặc để nguyên con và nướng. Cá buri thường được thưởng thức như sashimi, đây là một loại cá shusse-uo, có nghĩa là tên của loại cá sễ được thay đổi khi trưởng thành. Từ “shusse-uo” có sử dụng các chữ giống như chữ “shusse” trong tiếng Nhật nghĩa là “ thành công trong cuộc sống”, do đó loài cá này là một phần quan trọng đem lại phước lành của osechi.
Kohaku Namasu
Kohaku namasu là một món ăn đơn giản gồm cà rốt và daikon (củ cải trắng) thái sợi nhỏ rồi ngâm muối chua . Ngoài việc có màu trắng và đỏ theo đúng màu sắc của năm mới (“kohaku” nghĩa là đỏ và trắng), những loại rau củ này còn biểu thị cho mối quan hệ gia đình ngày càng sâu sắc.
Khoai sọ Satoimo
Là một trong rất nhiều loại khoai môn ở Nhật Bản, món satoimo được ninh trong nước dashi và nước tương cho đến khi mềm và ngon ngọt. Các củ khoai được lớn lên từ một cây duy nhất nên satoimo tượng trưng cho sự ban phước của việc sinh sôi.
Tataki Gobo
Tataki gobo là rễ cây ngưu bàng được giã nhỏ, tẩm gia vị và nấu chín. Chúng bám rễ sâu vào trong lòng đất và có vị ngọt nên đại diện cho mối quan hệ gia đình bền chặt và mạnh mẽ.
Tôm
Những chú tôm tươi ngon của Nhật Bản được đưa vào trong set đồ ăn osechi vì hình dáng cong cong của những con tôm giúp người ta liên tưởng tới các cụ già còng lưng. Do đó, tôm được tượng trưng cho sự trường thọ và thông thái.
Kuri Kinton
Kuri kinton là hạt dẻ ngào đường được thưởng thức một mình hoặc trộn với khoai lang nghiền. Màu vàng và hình dạng của chúng giống với đồng tiền koban hình bầu dục từng được sử dụng ở Nhật Bản nên món ăn này được tượng trưng cho sự giàu có và tài lộc.
Renkon
Những miếng củ sen có vị ngọt, chát, giòn và hơi dính với hình dáng đẹp mắt với những lỗ tròn nhỏ giúp bạn có thể nhìn xuyên qua khi ăn. Những lỗ hổng này được xem là sẽ đem lại sức mạnh cho các gia đình để dự đoán và phòng ngừa những khó khăn trong tương lai.
Những loại món ăn khác
Set osechi ryori hiện đại đã có nhiều thay đổi so với set ăn truyền thống xa xưa của Nhật Bản để đưa thêm vào rất nhiều món ăn mới vô cùng đa dạng và phong phú. Thậm chí, bây giờ người ta có thể còn cho thịt nguội như ham hay quả ô liu vào trong set đồ ăn. Thêm vào đó, mỗi địa phương ở Nhật lại có kiểu osechi độc đáo của riêng mình, đặc biệt là các vùng Kanto và Kansai. Vì thế, đừng cảm thấy ngạc nhiên nếu bạn nhìn thấy thứ gì đó khác lạ, hãy cứ thoải mái thưởng thức những món ăn tuyệt vời này nhé.
Thưởng thức Osechi Ryori như thế nào?
Nếu bạn được mời tham dự ngày lễ shogatsu (ngày đầu năm mới ở Nhật) với một gia đình Nhật Bản, thì đó quả là điều vô cùng may mắn dành cho bạn. Nếu bạn muốn gây ấn tượng với chủ nhà, hãy lưu ý những quy tắc đơn giản khi dùng bữa osechi ryori như sau!
- Luôn đợi người lớn tuổi nhất trong nhà gắp thức ăn của họ đầu tiên
- Khi ăn chiếc hộp jubako, bạn nhớ quy tắc ăn từ ngoài vào trong, tức là thưởng thức các món ở bên rìa hộp trước rồi ăn dần các món ở phía trong.
- Đừng ăn luôn trong hộp jubako. Hãy lấy những món ăn mà mình muốn thưởng thức ở trong hộp, đặt vào một chiếc đĩa torizara nhỏ xinh rồi mới thưởng thức.
Đương nhiên là những người từng sinh sống ở Nhật Bản đều biết rằng ngày nay, những gia đình Nhật Bản thông thường không quá khắt khe với các quy tắc truyền thống xa xưa nên bạn đừng quá căng thẳng. Điều quan trọng nhất là bạn cảm thấy vui vẻ trong khi thưởng thức những món ăn tuyệt vời và vô cùng thơm ngon trong bữa tiệc này.
Hãy tận hưởng bữa tiệc mừng năm mới đúng chuẩn kiểu Nhật với Osechi Ryori!
Như vậy là chúng ta đã cùng tìm hiểu về osechi ryori, một trong những nét truyền thống độc đáo cho lễ mừng năm mới của người Nhật Bản. thật là thú vị phải không nào?
Năm mới cũng đã đến rồi chúng ta hãy chuẩn bị những món ăn thật ngon để tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ nào.
Theo tsunagujapan.com
Japan IT Works
